✔️ خشم و مدیریت آن
خشم، یک هیجان طبیعی بوده که هر انسانی آن را تجربه میکند. از خشم خودتان شرمنده نشوید. هر فردی ممکن است گاها دچار خشم شود و اشکالی ندارد که این احساسات را ابراز کند. خشم پاسخی معمول به ناکامی است که تقریباً در تمام موقعیتهای زندگی روزمره مانند خانه، مدرسه یا دانشگاه، محیط کار و مکانهای عمومی و در سطح جامعه آن را تجربه میکنیم.
خشم، بهخودیخود نه خوب است و نه بد و کسی که احساس خشم میکند فردِ خوب یا بدی نیست. خشم، احساسی است که اگر کنترل نشود و به شیوه درستی ابراز نشود ممکن است پیامدهای منفی جدی برای خود فرد و یا دیگران به همراه داشته باشد؛ اما وقتی از خشم، آگاهانه و برای رسیدن به یک هدف ارزشمند استفاده شود میتواند مثل یک ابزار قوی عمل کند که به اصلاح و بهبود اوضاع کمک میکند.
مشکل از جایی شروع میشود که شما مدت زمان زیادی خشمیگن میشوید و به نظر میرسد که نمیتوانید خشم خودتان را کنترل کنید. مثل هر مشکل روانشناختی دیگر، برای مشکل خشم نیز بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید. شما میتوانید یاد بگیرید که با یک درمان درست، خشم خود را مدیریت کنید.
✔️ علائم خشم
علائم خشم به سه دسته ( علائم بدنی – نشانههای فکری و علائم رفتاری ) تقسیم میشوند که در این بخش به توضیح انها میپردازیم.
1 . علائم بدنی
تنفس سریع، زیادشدن حرارت دست و صورت، سرخ شدن پوست، افزایش ضربان قلب، احساس انرژی زیاد، لرزش دستها، احساس انقباض و تنش عضلانی.
2 . علائم فکری
افراد خشمگین غیر منطقی شده و فکرشان کلا به هم میریزد. نمیتوانند درست قضاوت کنند. چند مورد از آشفتگیهای فکری را بیان می کنیم.
* ذهن خوانی: مثلا “این حتما قصدی داشته که اینجور کوبیده به ماشین من”.
* پیشگویی: مثلا “من مطمئنم امروز هم استاد به من گیر می دهد”.
* بایدها و نبایدها: مثلا “من باید حال این را بگیرم تا بفهمد نباید اینجور رفتار کند”.
* برچسب زدن: مثلا “این آدم مزخرف دیوانه است که دارد با من این کار را میکند”.
* تفکر همه یا هیچ: مثلا “همه گذاشته اند توی کار من، من همیشه بدشانسی می آورم”.
* تعمیم بیش از اندازه: مثلا “اینکه الان نمره بدی آورده ام نشان دهنداه خنگی من است”.
3 . علائم رفتاری
علائم رفتاری پرخاشگری به 3دسته تقسیم میشود:
- کلامی و بدنی : آیا پرخاشگری با اعمال فیزیکی خودش را نشان میدهد یا با زبان و حرف .
- مستقیم و غیر مستقیم : آیا ما مستقیم به طرف مقابل ضربه می زنیم یا غیرمستقیم؟
- فعال یا منفعل : یعنی آیا با انجام دادن کاری به هم میریزیم یا با انجام ندادن کاری .
پرخاشگری کلامی، فعال، غیرمستقیم
- مثلا پخش شایعات بیاساس در مورد یک نفر
پرخاشگری کلامی، منفعل، مستقیم
- مثلا جواب ندادن به یک نفر
پرخاشگری کلامی، منفعل، غیرمستقیم
- وقتی کسی از ما انتقاد میکند، نظر خودمان را نگوییم.
پرخاشگری کلامی، فعال، مستقیم
- مثلا فحش دادن یا توهین به دیگران
پرخاشگری بدنی، فعال، مستقیم
- همان تصویر کلیشهای ما از پرخاشگری: زخمی کردن، مشت زدن، لگد زدن
پرخاشگری بدنی، فعال، غیرمستقیم
- گذاشتن تله برای زخمی کردن یک نفر، یا اجیر کردن یک آدم برای زدن دیگران
پرخاشگری بدنی، منفعل، مستقیم
- قهر کردن به حالت نشسته. هر چه دیگرانه بخواهند ما را بلند کنند، ما بلند نمی شویم.
پرخاشگری بدنی، منفعل، غیرمستقیم
- حرکت نکردن همراه با یک گروه
✔️ علل به وجود آورنده خشم
- وجود مانع در دستیابی فرد به اهداف خود
- وجود ضعف یا ناتوانی فرد در بهکارگیری مهارتهای زندگی
- رفتارهای غیرمنصفانه و تبعیضآمیز
- محدودیتهای شدید
- بیتوجهی به نیازهای فرد
- تحمیل عقاید
- زورگویی و دروغ
✔️ راههای کنترل خشم
- ورزش کنيد.
فعاليت جسمي به شما کمک ميکند که خشم شما مدت زمان زیادی طول نکشد. با افزايش توان جسمي قدرت غلبه شما بر عصبانيت بيشتر میشود. - شروع به نوشتن کنيد.
کلماتي که موقع عصبانيت بيان ميکنيد را روي کاغذ بنويسيد و سعي کنيد ديگر هنگام مشاجره و عصباني بودن آنها را تکرار نکنيد. - یکلحظه فکر کنيد.
در مراحل شديد عصبانيت بهتر است از مواجهه با فردي که از دست او عصباني هستيد دور شويد و در مقابل او قرار نگيريد. بهجای اين چند لحظه به خود فرصت بدهيد تا آرام شده و در مورد روشهاي ابراز عصبانيت کمي فکر کنيد. - خشمتان را خالي نکنيد.
اینیک باور غلط اجتماعي است که ميگويند بيرون ريختن غضب و خشم و عصبانيت هميشه بهترين راه احساس راحتي است. خالي کردن خود با فرياد و عصبانيت میتواند باعث بروز مشکلات بيشتر شود بهجای اينکه آنها را حل کند. اين کار میتواند روابط بين افراد را بدتر کرده و میتواند الگوی بدی برای کودکان باشد. - حرف بزنيد بهجای داد زدن.
در مورد چيزي که داريد ميگوييد کمي فکر کنيد و صدایتان را بلند نکنيد. در مورد چيزي که شما را عصباني کرده با آرامي توضيح دهيد. سعي کنيد آرامش خود را حفظ کرده و ابتدا به آنچه فرد مقابلتان ميگويد گوش کنيد، سپس پاسخ بدهید. - به فوايد و مضرات عصبانيت فکر کنيد.
بعدازاینکه خشمتان فروکش کرد، با خود فکر کنيد اين عصبانيت چه فوايدي براي من و فرد مقابل داشت؟ آسيبها و اثرات منفي آن روي من و ديگري چقدر بود؟ آيا مشکل را برطرف کرد؟ - از مهارت حل مشکل استفاده کنيد.
با خود فکر کنيد و راهحلهاي ديگري را بهغیراز عصبانيت براي حل مشکل پيدا کنيد. متخصصان سامانة مشاوره و رواندرمانی آنلاین آرکا میتوانند به شما در مورد کنترل پرخاشگری کمک کنند.
اولین گام برای درمان خشم، آگاه شدن و شناختن موضوعهایی است که باعث خشم میشوند.
در طول درمان، مشاور به شما کمک میکند تا به مشکلات مربوط به خشم پرداخته و راهبرد و تکنیکهایی به شما یاد میدهد که در مواقع عصبانیت، هیجانهای خود را کنترل کنید. مشاوره و رواندرمانی آنلاین آرکا، مکانی مناسب برای آشنایی از مسائلی است که باعث خشم میشوند و همچنین یاد میگیرید که هنگام بروز خشم، چگونه آن را مدیریت کنید. صحبت کردن در مورد خشم (گفتگو درمانی)، یکی از موثرترین راههای بهبود بهداشت روانی، بویژه، یادگیری روشهای مدیریت خشم می باشد. در صورتی که توانایی کنترل خشم خود را ندارید همین الان با ما ارتباط برقرار کنید تا شما را به یک مشاور مجرب در این زمینه وصل کنیم.