رفتار های نرمال در دوره نوجوانی

بزرگ کردن کودکان کار ساده ­ای نیست و صرفا با رسیدن به سن بلوغ رفتار کردن با نوجوان مشکل­ تر می­شود. نوجوانی، مرحله­ ناخوشایندی بین دوران کودکی و بزرگسالی است که غالباً با روحیه خشم، کنجکاوی، و گاه ترس یا آشفتگی مشخص می­شود. نوجوانی، هم­چنین دوره ­ای است که در طی آن، نوجوانان تمایل دارند تا خود را به عنوان فرد بالغ­ تر نشان دهند و به توصیه ­های والدین توجه کمتری نشان دهند. در صورت مواجهه با نا امیدی یا ناکامی، آنها ممکن است آشکارا ناراضی یا حتی پرخاشگر شوند. در اینجا به رفتار های نوجوانان، آنچه طبیعی و غیر طبیعی است، و هم­چنین کار هایی که می­توانید در مورد فرزند خود انجام دهید، می­پردازیم.

رفتار متعارف و نرمال در نوجوانی چیست؟

معمولا والدین آگاهی چندانی ندارند که چه رفتار هایی در دوره نوجوانی متعارف و نرمال هستند. ممکن است روزهایی پیش بیاید که احساس کنید، نوجوان شما، به صورت غیر عادی و متفاوت با گذشته رفتار می­کند. با این حال، هرچند، سال­ های نوجوانی می­تواند برای شما چالش­ بر انگیز باشد، اما برای نوجوان شما این رفتار ها کاملاً طبیعی است و ماهیت این دوره، تغییرات سریع در روحیه و رفتار می­باشد. نمونه­ ای از رفتار عادی نوجوانی این است که خیلی نگران ظاهر خودش است. رفتار غیر طبیعی این است که اگر آنها شروع به ایجاد یک اختلال در خوردن غذا کنند یا کارهای خطرناک دیگری را برای تغییر ظاهر خود انجام دهند.

مهم است که بفهمید از نوجوان خود چه انتظاری دارید. درک تفاوت بین رفتار طبیعی نوجوان و رفتارهای نگران کننده آن­ها می­تواند مشکلات شما و نوجوان­ تان را در مسیر بهتری قرار می­دهد.  وقتی رفتاری طبیعی نیست، در اسرع وقت به دنبال کمک باشید، تا اطمینان حاصل کنید که نوجوان شما به عنوان یک فرد بالغ و سالم رشد می­کند.

نشانه­ های رفتار عادی

در اینجا نگاهی به رفتار های نوجوانان می­بینیم که طبیعی است، و در صورت چالش بر انگیز بودن، نکاتی را درباره نحوه تشخیص و علائم هشدار دهنده ارائه می­شود :

پرخاشگری کلامی: پرخاشگری کلامی یک رفتار عادی در نوجوانان است، خصوصاً در پسران. تغییرات هورمونی همراه با تمایل به استقلال بیشتر باعث می­شود نوجوانان با کلمات آزار دهنده، فریاد زدن یا مشاجرات گفتگو بکنند. در حالی­که پرخاشگری کلامی تا حدودی طبیعی است، اما وقتی این رفتار تکرار شده یا تبدیل به پرخاشگری جسمانی شود، زمان کمک گرفتن است. زیرا در غیر این­صورت، ممکن است پرخاشگری های فیزیکی از کنترل خارج شوند.

عدم تحمل نا امیدی: تغییرات هورمونی و آشفتگی نوجوانان در مورد جایگاه­شان در جهان می­تواند باعث عدم تحمل سرخوردگی شود، هم­چنین مسائل محیطی از قبیل قلدری، وضعیت اقتصادی پایین، فشار همسالان، عدم حمایت خانواده می­تواند ناامیدی را تشدید کنند. نوجوانان به راحتی ناامید می­شوند و این ناامیدی می­تواند منجر به طغیان­ های عاطفی یا پرخاشگری شود.

کنترل کم رفتار های تکانشی: نوجوانان کنترل کمتری روی تکانه­ های خود دارند. به­ طور کلی کودکان معمولاً بدون فکر کردن در مورد پیامد آن، به آنچه می­ خواهند عمل می­کنند. برای نوجوانان انجام رفتاری که عواقب بدتری دارد با بستنی خواستن هیچ تفاوتی ندارد. کنترل کم تکانه­ ها در موارد ضعیف، می­تواند منجر به رفتارهای نرمال در نوجوانان شود، مثلاً رفتن به مهمانی با دوستان یا دروغ گفتن­ در زمان­ هایی که کاملا احساساتی هستند. در موارد شدید، هم­چنین می تواند منجر به سرقت خرده، استفاده خطرناک از مواد مخدر، یا رابطه جنسی زودگذر شود؛ که در صورت رخ دادن موارد این چنینی، ضروری است که از یک متخصص کمک بگیرید.

فاصله گرفتن از خانه و خانواده : طبیعی است که نوجوان شما از خانواده جدا شود و وقت بیشتری را با دوستان و همسالان خود بگذراند. در حقیقت، افزایش تعامل اجتماعی با همسالان باید در دوران نوجوانی تشویق شود. اگر نوجوان شما از تمام تعامل­ های اجتماعی کناره­ گیری کند، ممکن است دلیلی برای نگرانی باشد. توجه خود را به نوجوان رعایت کنید و از تعامل اجتماعی کافی برخوردار شوید. اگر آنها از خانواده جدا شوند و همچنین وقت خود را با همسالان نگذرانند، ممکن است خود را منزوی کنند.

خواب سخت­ و طولانی ­تر : نوجوانان از حدود 14 تا 17 سالگی خیلی سریع رشد می­کنند. این طبیعی است که رفتار خواب نوجوانان در دوره سریع رشد، سخت و طولانی ­تر شود. ممکن است نوجوان شما تمایلی نداشته باشد که صبح ­ها برای مدرسه از رختخواب بلند شود؛ زود به رختخواب برود. اگر نوجوان شما بدون وقفه برای مدت طولانی سخت و طولانی­ تر بخوابد، می­تواند حاکی از وجود یک مشکل باشد. اگر شما در نوجوان خود، متوجه سطح پایین انرژی، عدم علاقه به فعالیت­ ها و موضوعاتی که قبلا از آنها لذت می­برد و سایر علائم بریدن از محیط اطراف خود شدید، این می­تواند نشانه این باشد که نوجوان شما از افسردگی رنج می­برد.

افزایش اشتها : از آنجا که در دوران نوجوانی رشد جسمی زیادی وجود دارد، اشتهای نوجوانان نیز افزایش می­یابد. متوجه خواهید شد که آنها در زمان وعده­ های غذایی بیشتر غذا می­خورند، و احتمالاً بین وعده­ های غذایی نیز غذا بخورند. این یک رفتار عادی در بزرگسالان کاملاً عادی است که بخواهیم همه چیز را در چشم بخوریم، و نوجوانان ممکن است سالم ترین انتخاب غذایی را نداشته باشند. اگر نوجوان شما به طور مداوم در حال غذا خوردن است و سریع شروع به افزایش وزن می کند، ممکن است لازم باشد که آنها توسط پزشک معاینه شوند تا مطمئن شوید که هیچ گونه نگرانی در مورد سلامتی وجود ندارد که باید برطرف شود.

ریسک ­پذیری بالا : خطر ریسک ­پذیری بالا، مربوط به کنترل پایین تکانه ­ها و فشار همسالان است. طبیعی است که نوجوانان بخواهند با جمعیت متناسب باشند و  بنابراین احتمالاً قبل از تصمیم ­گیری در مورد عواقب آن فکر نمی­ کنند. این می­تواند منجر به برخی از رفتار های پرخطر شود، مانند آزمایش الکل در یک مهمانی یا رقص­کنان حرکت کردن در کلاس. هنگامی که رفتار های ریسک ­پذیر برای نوجوان یا دیگران خطرناک ­شود، شما به­ عنوان والدین، باید رسیدگی به مشکل را در الویت خود قرار داده و حتما از متخصص نوجوان کمک بگیرید.

نگرانی در مورد ظاهر بدن خود : به موازات بزرگتر شدن نوجوانان، آنها بیشتر به ظاهر جسمی اهمیت می­ دهند، نگران این هستند که حتما با جمعیت متناسب هستند یا نه. نوجوان شما ممکن است در مورد لباس، انتخاب­ های سخت­گیرانه و وسواس­ گونه داشته باشد، نگران پوشیدن کفش ­های بدون مارک باشند، یا ساعاتی را در حمام بگذراند که برای یک وعده دوستانه آماده شوند. اگر نوجوان شما به طور ناگهانی شروع به کاهش وزن کرد، عادت­ های غذایی خود را به طور چشم­گیری تغییر داد یا به طور کلی غذا را متوقف کرد، برای یک اختلال احتمالی در خوردن غذا باید آنها را به مشاوره هدایت کنید.

عزت نفس پایین : بسیاری از نوجوانان، به ویژه در مراحل ناخوشایند، هنگامی که احساس می­کنند متعلق به هیچ­ جا نیستند (سردرگمی هویت)، دارای عزت نفس پایین هستند. هنگامی که آنها نه مثل دوران گذشته، احساس کودکی می­کنند و نه آن­چنان حس بزرگ­سالی را دارند، ممکن است حس بیگانه­ ای از جایگاه خود در جهان پیدا کنند. این می­تواند به عزت نفس پایین یا خود پسندی ضعیف منجر شود. اگر نوجوان شما ناامید، افسرده یا منزوی شود، می­تواند نشانه آن باشد که عزت نفس پایین آنها به تدریج منجر به اضطراب یا افسردگی می­شود.

رها کردن تعهدات : بسیاری از نوجوانان در تلاش برای کشف چیزهایی که برای آنها مهم است، تعهدات قبلی را رها می­کنند. اگر نوجوان شما در یک تیم ورزشی بازی می­کرد یا یک رشته ورزشی خاصی را دوست داشت؛ اما ناگهان علاقه خود را از دست داده یا از آن تیم خارج ­شود، تعجب نکنید. این یک رفتار عادی در نوجوانان است که نباید دلیلی برای نگرانی باشد. اما اگر نوجوان شما به هیچ وجه علاقه چندانی به هیچ زمین ه­ای نداشته باشد، می­تواند نشانه افسردگی باشد و باید از متخصصین مربوطه کمک بگیرید.

خود خواهی : ممکن است متوجه شوید که نوجوان شما خود خواه است. بسیاری از نوجوانان فقط به فکر خود هستند و بندرت فکرها، احساسات یا اعمال دیگران را در نظر می­گیرند. دلیل این امر این است که نوجوانان می­دانند که چه کسانی هستند و به عنوان یک فرد تلاش می­کنند تا موقعیت­ های خود را در جهان پیدا کنند. همین امر باعث می­شود توجه چندانی به افراد یا رویداد های بیرونی نداشته باشند.

نوسانات خلقی : نوسانات خلقی با رشد کودک شما در نوجوانی بسیار متداول است. تغییرات گسترده هورمونی که نوجوانان در دوره نوجوانی تجربه می­کنند، بر تولید دوپامین و سروتونین در مغز تأثیر می­گذارد و باعث ایجاد نوسان­های مکرر در خلق و خو می­شود. یک نوجوان ممکن است یک لحظه کاملاً آرام باشد و لحظه بعد گریه کند. اما اگر نوسانات خلقی شدید، مکرر و افراطی باشند،  باعث نگرانی می­شوند. بسیاری از اختلالات خلقی و اختلالات شخصیتی برای اولین بار در دوران نوجوانی کشف می­شوند.

علاقه بیشتر به حریم خصوصی : نوجوانان با بزرگ شدن علاقه بیشتری به حریم خصوصی نشان می­دهند و مهم است که این حریم خصوصی آن­ها توسط والدین رعایت شود. بخشی از علاقه آنها به حریم خصوصی به دلیل تغییر در نحوه تفکر در مورد جنسیت خواهد بود. نوجوان شما هم­چنین ممکن است علاقه وافری به حفظ افکار و احساسات خصوصی داشته باشد. نوجوانان ممکن است یک مجله یا  دفترخاطرات  و یا یک دوست قابل اعتمادی داشته باشند، که در مورد این افکار و احساسات محرمانه صحبت کنند.

آزمایش روابط جنسی : این بسیار طبیعی است که نوجوان شما بخواهد مسائل جنسی را امتحان کند. این امتحان و آزمایش آنها ممکن است مربوط به کاوش بدن خود باشد. از طرف دیگر، هرچه بزرگت­تر شوند، ممکن است در مورد رابطه جنسی با دیگران نیز کنجکاو شوند. اگر نوجوان شما نه تنها از نظر جنسی فعال، بلکه از نظر جنسی بی­ پروا باشد، ممکن است نیاز داشته باشید از یک متخصص کمک دریافت کنید.

من چه می­توانم بکنم ؟

چند مورد وجود دارد که می­توانید برای حمایت از نوجوان خود انجام دهید، حتی اگر رفتار و کارهای آن­ها را کاملا درک نکنید. مهمترین مورد این است که در کنار آن­ها باشید. هنگامی که آنها نیاز به گفتگو با شما دارند، مطمئن شوید که خطوط ارتباطی باز است.

اگر فرزند شما هنوز دوران نوجوانی­ خود را پشت سر نگذاشته است، شروع به صحبت با آنها کرده و آنها را برای تغییراتی که در این دوره رخ خواهد داد، آماده کنید. پیشاپیش کمک به درک آنچه در آینده نزدیک اتفاق خواهد افتاد، می­تواند منجر به اعتماد بیشتر والدین و فرزند شود. شاید مهمترین کاری که می­توانید برای نوجوانان انجام دهید، این است که اجازه دهید آنها برای خودشان اشتباه کنند. از این گذشته، آنها به زودی بزرگسال خواهند شد و اگر به آنها اجازه ندهید که با عواقب منفی روبرو شوند، ممکن است از این دنیا و زندگی در آن، انتظارات غیرواقع­ بینانه­ ای کسب کنند و زمانی­که بزرگتر شدند و این انتظارات برآورده نشد، مشکلات گریبان­ گیر آنها خواهد شد.

• نکات فوق در مورد رفتار های عادی صدق می­کند. اگر نوجوان شما رفتاری افراطی یا آسیب ­زا نشان می­دهد، وقت آن است که با مشاور متخصص صحبت کنید و به نوجوان خود نیز اجازه دهید این کار را انجام دهد.

مشاوره آنلاین آرکا، یک بستر درمانی آنلاین است که شما را از محیط امن خانه به یک متخصص متصل می­کند. اگر شما هم در خانه خود نوجوانی دارید که رفتار های افراطی و خطرناک هم برای خود و هم برای دیگران انجام می­دهد که منجر به مشاجراتی می­شود­ و یا نگران مراحل رشد و آینده او هستید، با متخصصین حوزه نوجوان آرکا تماس بگیرید تا مشاوران شما را در مسیر درست و مناسب کمک به نوجوان خود قرار دهد.